Oranje pluis. Gevonden in de tuin. Zaaddoos? Geen idee van welke plant dit is. Maar het is zeker macrofotogeniek. Vastgehouden met een pincet.
☘️
_
Voor kinderen is het zaad geweldig, van de eenjarige reuzenbalsemien of springbalsemien die behoorlijk hoog kan worden. Mijn kleindochter zag de planten op deze zonnige herfstdagen voor het eerst en was niet meer te houden bij de peervormige zaadvruchten. De rijpe zaaddoosjes rollen zich in 5 delen op en de zaden schieten alle kanten op. Ze ontploffen als het ware als je ze aanraakt, of leuker nog, ze in je handen sluit. Knal!
Dat springen gaat behoorlijk krachtig met vaak schrik tot gevolg. Je handen gaan er helemaal zoet van ruiken, lekker hoor.
De kruidachtige plant wordt ook wel buurmansverdriet genoemd als je hem in de tuin hebt staan, juist omdat het zaad ver weg springt en zich zo gemakkelijk naar andere tuinen verspreidt. In de tuin wordt hij niet zo hoog en is gemakkelijk uit te trekken.
Springbalsemien, Impatiens glandulifera, is een goede voedselplant voor bijen en hommels, de planten produceren veel nectar in een periode dat er weinig andere drachtplanten bloeien. Hij groeit overal waar het een beetje vochtig is, maar groeit zeer weelderig in de buurt van water en dat is meteen een probleem.
Want…
deze vertrouwde plant (een exoot, afkomstig uit de Himalaya en vanuit Noord-India geïntroduceerd in Europa als orchidee-achtige sierplant) is gaan verwilderen als invasieve soort. De snelle groeier, met hoge vertakking, verdringt andere inheemse planten om licht, ruimte en voedsel. Als echter een oever alleen maar is begroeid met springbalsemien, blijft na het afsterven een kale oever over en is de kans op erosie erg groot. En daarom blijkt de springbalsemien nu op de Unielijst te staan, als ongewenst in de hele EU. Op deze zwarte lijst staan soorten die niet uit Europa komen en die de oorspronkelijke flora en fauna verdringen of economische schade veroorzaken.
Ik begrijp het wel, maar het voelt ook als spijtig. De bijen en hommels hebben het al moeilijk en de bloeiende reuzenbalsemien is prachtig om te zien. Het is nauwelijks voor te stellen dat deze plant uit het natuurbeeld van West-Europa gaat verdwijnen…
Dit zijn de bloemen en de zaadvruchten van de springbalsemien
En dit is zo’n opengesprongen zaadvrucht dat zich in 5 delen oprolt. Een kunstwerk!
Twee keer per week geef ik extra taalondersteuning aan groep zes. En ze zijn intussen wel van mij gewend dat ik wat natuur op tafel leg.
Ik ga met twee kinderen schrijfoefeningen doen. Bij sommigen gaat dat nog niet zo goed en ze worden er geagiteerd van, met dwars gedrag als gevolg. Nieuwsgierig kijken ze naar het bergje kastanjes.
Wat is dat?
Dat zijn kastanjes.
Kastanjes? Komt daar een bloem uit? Wat? Een boom? Echt?
Ze zijn perplex, ik ook. En ik voel de enorme beperking van de binnenruimte.
– Ik stopte ze vroeger in mijn zak, dan kon ik ze steeds even aanraken. Een rijkdom was het. De poppetjes die we er thuis en op school van maakten, met cocktailprikkers, konden me minder bekoren en die stekelvarkens al helemaal niet. De zachtheid weg en niks meer aan als ze op de kast stonden te verstoffen en inkrompen na verloop van tijd. Ik hield ze liever bij me om de verrassing steeds opnieuw te voelen –
Neem er maar eens een, mooi hè? Voel je de vorm, hard en toch zo zacht? Misschien kun je een kastanje in je hand houden om je te helpen bij je concentratie.
Ze zoeken de mooiste kastanje uit om vast te houden en gaan schrijven. Moeizame letters, binnen de lijntjes; ingewikkeld dat sommige letters juist weer langer moeten. De K van Kastanje. De F van fluisteren. De W van wiebelen. De kastanjes in hun gesloten vuist.
Tien minuten is heel lang voor ze, maar ze werken zeer geconcentreerd en ik bewonder. Af en toe vliegt er een letter uit de bocht, de trap af, de gang uit, daar moeten we om lachen, en gewillig doen ze die opnieuw.
Hartstikke goed je best gedaan, zeg ik.
Het helpt echt, zegt Y. verbaasd. Mogen we er een meenemen omdat we zo goed gewerkt hebben? Dat mag. Zo blij met een simpele traktatie.
Ze wisten niet wat een kastanje was. Nu wel. Het is nooit te vroeg of te laat om een kastanje te ontdekken. En er komt niet alleen een boom uit…
Epilobium – Basterdwederik – Weidenröschen – Dueurt – Épilobe – Epilobio – Wierzbownica – Dunörtssläktet – Füzike – Mjølke
Galerij van 9 foto’s.
Buiten grijs en nat. Het licht is nog niet uit geweest. Binnen voelt het knus, en in mij zit een weemoed die verzacht. Gegoten over een warme herinnering waarin altijd plaats was. Vandaag ben ik daar, met een glimlach en vrolijke accenten.
Euonymus
Galerij, 3 foto’s
Euonymus – kardinaalsmuts – spindle – Spindelsträucher – Trzmielina – Benved – Spolebuskslekta – Sorvarinpensaat – Evonimo
Capsella bursa-pastoris Herdertasje – shepherd’s-purse – Gewöhnliches Hirtentäschel – Borsa di pastore – Tasznik pospolity – Lomme – çobançantası